عکاسی (Photography) از دو واژه یونانی نور (photo) و ثبت کردن (graphing) گرفته شده است. عکاسی به عمل ثبت تصاویر روی موادی حساس با کمک نور و پرتوافشانی عکاسی گفته میشود اما این فرایند بعدها تغییر شکل داد.
سرجان فدریک ویلیام هرشل دانشمند انگلیسی در سال 1839 برای نخستین بار از واژه Photography (عکاسی) استفاده کرد.
اولین عکس در آوریل سال ۱۸۲۷، توسط ژوزف نیسفور نیپس مخترع فرانسوی با یک دوربین سوزنی گرفته شد.
عکس وی برای ظاهر شدن باید ۸ ساعت در معرض نور قرار میگرفت و پس از مدت کوتاهی نیز نقش تصویر از بین میرفت. و ۳۰ آوریل نیز به نام عکاسی پین هول نامگذاری شده است.
عکاسی دارای 3 جنبه علمی، صنعتی و هنری است. عکاسی به عنوان یک پدیده علمی متولد شد و به شکل یک صنعت گسترش یافت و همچنین جنبههای هنری نیز در آن ظهور کرد.
صنعت عکاسی روی کاغذ حساس در سال ۱۸۳۹ میلادی بوجود آمد و در سال ۱۸۴۱ میلادی پلاک های شیشه برای عکاسی اختراع شد.
تاریخچه عکاسی در ایران
پس از اعلام عکاسی در سال 1839 میلادی با وقفه ای حدود 5 سال یعنی در اواخر حکومت محمد شاه قاجار و اوایل حکومت ناصرالدین شاه، عکاسی وارد ایران شد.
آغاز عکاسی در ایران به دوران قاجار و سلطنت ناصرالدین شاه باز میگردد از عکسهای موجود این دوران میتوان به بخشی از راه و رسم زندگی آن زمان پی برد.
در بدو پیدایش عکاسی، محدودیتهاى فنى عکسبردارى موجب مىشد تا عکسبردارى از ابنیه و عمارات رونق پیدا کند.
تمایل واقعى ناصرالدین شاه به ترویج عکاسى در ایران باعث شد تا در آن دوران تعدادى از محصلان مستعد دارالفنون براى کسب مهارتهاى فنى و اطلاعات هنرى به اروپا اعزام شوند.
دوربینهاى عکاسی نیز تنها در دسترس درباریان خاص که آشنا به فن عکاسى بودند و بیشتر آنها لقب عکاسباشى داشتند قرار مىگرفت.
ناصر الدین شاه را از جمله اولین عکاسان ایرانی میدانند. آنچه از یادداشتهای شخصی او به دست آمده نشانگر آن است که وی با روشهای علمی و فنی عکاسی و طرز کار دوربینهای مختلف آشنا بوده و اغلب، از دوربینهای بزرگ با 3 پایه استفاده میکرده است.
اولین دستاندرکاران عکاسی در ایران، اروپائیانی ازکشورهای فرانسه، اتریش و ایتالیا بودند که در مدرسه دارالفنون تهران به تدریس مشغول بودند.
مدرسه فنی حرفهای دارالفنون برای تربیت افسران، مهندسان، غیر نظامی، پزشکان و مترجمان توسط امیر کبیر تأسیس شد.
اولین مجموعه عکس از آثار تاریخی ایران توسط لوئیجی پشه، سرهنگی از اهالی ناپل درسفر به ایران تهیه شد. نسخه دومی نیز از این مجموعه در همان سال تهیه و برای ویلیام اول، پادشاه پروس فرستاد شد.
دستهبندی کلی دوربینهای عکاسی:
دوربین های آنالوگ و دوربین های دیجیتال
دوربینهای آنالوگ:
دوربینهای آنالوگ به طور کلی به دوربینی انعکاسی گفته میشود که نور برای رسیدن به منظره یاب آن بایستی توسط آینهای با زاویه ٤٥ درجه، شکستی معادل ٩٠ درجه پیدا کند.
دوربینهای آنالوگ به دو گروه کلی تقسیم میشود:
دوربین های فانوسی: در این دوربینها، بدنه یا اتاقک دوربین، یعنی فاصله میان لنز و محل قرار گرفتن فیلم، از یک فانوس چرمی آکاردئون شکل تشکیل شده است.
دوربینهای بدون فانوس: در این نوع، لنز به وسیله ابزاری به نام مانت ١ ، به بدنه دوربین که از جنس سختی ساخته شده است، متصل میشود.
دوربینهای دیجیتال:
دوربین دیجیتال دستگاهی الکترونیکی است که برای گرفتن عکس و ذخیره آن بجای فیلم عکاسی از حسگرهای حساس به نور استفاده میکند و تصویر گرفته شده توسط سنسور طی چند مرحله به حافظه دوربین برای استفاده فرستاده میشود.در دوربین دیجیتال، تصویربرداری روی فیلم صورت نمیگیرد بلکه توسط یک حسگر حساس انجام میشود.
هنر عکاسی در میان هنرهاى کاربردى از ظرافت، دقت و اهمیت خاصى برخوردار است. عکاسى فىنفسه وسیلهاى است که در آفریدن کار هنرى از آن بهره گرفته مىشود. عکاسى در عرصه خلاقیت با هنر وجه اشتراک دارد . زیرا هرگونه کار عکاسى ماهیتاً با دخالت نیروى تخیل انجام مىشود. هرعکس، حتى یک عکس فورى که تصادفاً گرفته شده باشد، بازتابى از نوعى سازماندهى تجربه و ثبت یک صورت ذهنى است. به این ترتیب، موضوع و سبک هر عکس، از دنیاهاى درونى و بیرونى شخص عکاس خبر مىدهد.
دوربین معمولاً چیزى بیش از یک وسیله ثبت در نظر گرفته نمىشود اما عکاسى بههیچوجه یک وسیله خنثى نیست. هر عکسی، تفسیر دوبارهاى از جهان پیرامون ماست و ما را عملاً بر آن مىدارد که این جهان را به شکلى جدید ببینیم.